Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie uczczenia Tajnej Organizacji Wojskowej „Gryf Pomorski” odczytana przez z Wojciecha Derewieckiego - prezesem Stowarzyszenia Miłośników Historii Gryfa Pomorskiego "Cis" :

W  grudniu  1939 r.  w kaszubskim  Czarlinie  powstała  Tajna Organizacja  Wojskowa  „Gryf  Kaszubski”,  która  latem 1941 r.  przyjęła  nazwę  Tajna  Organizacja  Wojskowa  „Gryf Pomorski”.  Jej  celem,  wyrażonym  w rocie  przysięgi,  była walka o niepodległą Polskę i obrona Kościoła katolickiego.

Powstanie organizacji było odpowiedzią na sytuację na Pomorzu po zakończeniu wojny obronnej i bezprawnym wcieleniu polskich ziem do Rzeszy w październiku 1939 r. Niemcy masowo mordowali polskich patriotów, zwłaszcza przedstawicieli inteligencji, dokonywali również przymusowych wypędzeń ludności polskiej z Gdyni i innych miast oraz miejscowości regionu.

Głównym twórcą i dowódcą TOW „Gryf Kaszubski” i TOW „Gryf Pomorski” był por. rez. Józef Dambek, który pełnił tę funkcję od początku istnienia organizacji aż do swojej śmierci z ręki agenta Gestapo 4 marca 1944 r. We władzach naczelnych organizacji był też m.in. charyzmatyczny kapłan, kapelan Wojska Polskiego, ks. ppłk Józef Wrycza, zapamiętany z uroczystych zaślubin Polski z Bałtykiem, dokonanych 10 lutego 1920 r. przez gen. Józefa Hallera. TOW „Gryf Pomorski” współpracowała z Armią Krajową i innymi organizacjami polskiej konspiracji niepodległościowej. Działalność TOW „Gryf Pomorski” obejmowała zarówno walkę zbrojną, jak i działalność wywiadowczą, wydawanie  prasy  konspiracyjnej,  a także  prowadzenie  tajnego nauczania.  Organizacja  była  w bezwzględny  sposób  zwalczana przez Niemców, którzy za wszelką cenę chcieli zniszczyć ślady polskości na terenie Kaszub, Kociewia i całego wcielonego do  Rzeszy  Pomorza.  W wyniku  działalności  gdańskiego  Gestapo i licznych  dekonspiracji  wielu  członków  TOW  „Gryf Pomorski” trafiło do niemieckiego obozu zagłady KL Stutthof.

Działalność  TOW  „Gryf  Pomorski”  to  piękna  karta  historii polskiej  konspiracji  niepodległościowej  czasu  wojny i etos, na który Kaszubi, Kociewiacy i inni Pomorzanie powoływali się w okresie powojennych opresji komunistycznych. W  80.  rocznicę  powstania  tej  organizacji  i w 75.  rocznicę śmierci  jej  założyciela  i dowódcy,  kpt.  Józefa  Dambka, Sejm Rzeczypospolitej Polskiej czci ich pamięć i stwierdza, że TOW „Gryf Pomorski” dobrze zasłużyła się Ojczyźnie.

Marszałek Sejmu:
M. Kuchciński


MONITOR POLSKI
DZIENNIK URZĘDOWY RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Warszawa, dnia 7 marca 2019 r.
Poz. 220
UCHWAŁA
SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ  POLSKIEJ
z dnia 22 lutego 2019 r.
w sprawie uczczenia Tajnej Organizacji Wojskowej „Gryf Pomorski”


http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WMP20190000220/O/M20190220.pdf
http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WMP20190000220